terug • het paradijs ook voor arbeiders bereikbaar In de piramidenteksten wordt slechts gesproken over de terugkeer van de goddelijke farao naar zijn vaderen (de onsterfelijke sterren aan de nachtelijke hemel), die dan voor een groepje uitverkorenen zou zorgdragen voor een eeuwig voortbestaan in 'het Westen'. Tien eeuwen later geloofden ook gewone mensen, dat voor hen die een rechtschapen leven hadden geleid (in overeenstemming met Ma-at) op grond van eigen verdienste een plaats was in het dodenrijk van Osiris. Deze manier van denken is van essentiële betekenis geweest voor het religieuze denken in het Midden Oosten en heeft via de laat-klassieke cultuur ten grondslag gelegen aan onze hedendaagse cultuur. Op deze wandschildering heeft Pachedu, een gewone handwerksman, zichzelf en zijn echtgenote in zijn graf afgebeeld terwijl hij het levenschenkende water van de 'eeuwige rietvelden' drinkt. Voor de Egyptenaren waren dit soort afbeeldingen magisch, in de zin dat een afbeelding niet zozeer een werkelijkheid afbeeldde, maar deze werkelijk deed plaatsvinden. (Thebe, ca. 1300 v.C.) versie 8.00